Corona-update 30 maart 2020
Ik heb zelf inmiddels al twee weken lang niemand anders gezien dan mijn gezin en de winkeliers waar ik boodschappen doe (steun lokale winkeliers!). De scholen zijn nu twee weken dicht en de meeste mensen werken thuis. In Brabant werken mensen, waar mogelijk, al drie weken thuis. En toch nadert het aantal plekken op de IC zijn maximale capaciteit. Hoe kan dat?
Allereerst zit er een vertraging tussen besmetting en opname in het ziekenhuis. De incubatieperiode (tijd tussen besmetting en eerste klachten) is ongeveer 5,5 dagen (https://www.jwatch.org/na51083/2020/03/13/covid-19-incubation-period-update). Tijd tussen eerste klachten en ziekenhuisopname lijkt zeven dagen te zijn. Dat betekent dus dat je pas na 13 dagen enig effect zou kunnen zien van een maatregel. Als je de gegevens van het RIVM goed bekijkt (data 29 maart 2020), dan is wel te zien dat het aantal nieuwe ziekenhuisopnames op dit moment trendmatig lijkt af te nemen.
In de tweede plaats is de verblijfsduur op de IC in Nederland gemiddeld 23 dagen. Dat betekent dat de IC’s nog wel even vol zullen blijven liggen. De mensen die de afgelopen dagen zijn opgenomen, zullen nog wel weken blijven liggen.
Er zullen mensen zijn, die zich afvragen waarom het aantal besmettingen ondanks alle maatregelen niet nul is. Ik denk zelf dat je door deze maatregelen het externe besmettingsgevaar (besmetting van mensen buiten het gezin) verkleind, maar binnen het gezin vergroot. Die gezinsbesmettingen zijn de afgelopen twee/drie weken natuurlijk wel doorgegaan. Verder is de incubatietijd in sommige gevallen erg lang.
Tot slot zie je dat het RIVM ook echt last heeft van rapporterende instanties die soms met weken (! GGD Noord-Brabant leverde op 29 maart ineens een deel van de gegevens tot en met 15 maart aan) vertraging gegevens aanleveren. In alle oprechtheid: je moet als professionele instantie toch in staat zijn om elke dag om 09.15 uur de gegevens van de vorige 24 uur aan te leveren?
Er lijken dus minder mensen in het ziekenhuis opgenomen te worden, maar het aantal patiënten op de IC zal nog weken (te) hoog blijven.
De Stichting NICE maakt nu ook bekend wat de leeftijdsverdeling op de IC is. Eerder waarschuwden IC-artsen dat de helft van de patiënten op de IC jonger waren dan 50 jaar. Daar is op dit moment niets van terug te zien. Er is en blijft op alle fronten duidelijk sprake van een oververtegenwoordiging van 60+:
Leeftijd
|
% bevolking
|
% ziekenhuis
|
% IC
|
% overleden
|
60-69
|
11
|
21
|
32
|
9
|
70-79
|
9
|
31
|
36
|
31
|
80-89
|
4
|
20
|
3
|
50
|
90+
|
1
|
2
|
0
|
9
|
Waar vind je de gegevens uit de tabel terug?
https://www.stichting-nice.nl (helemaal onderaan)
Je ziet dat bij 80+ een actief ontmoedigingsbeleid wordt gevoerd bij IC-opnames. Dat komt, omdat uit die leeftijdsgroep bijna niemand de IC overleeft: https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/voor-80-plussers-met-corona-is-de-ic-eigenlijk-al-geen-optie-meer~be94fde2/ .
Overal in het land worden nu filmpjes gemaakt om jongeren op te roepen de afstand echt in acht te nemen. Ik vraag me af of er niet beter filmpjes gemaakt kunnen worden om ouderen binnen te houden. Het viel mij afgelopen zaterdag echt op hoeveel ouderen nog zelf boodschappen doen. Het is heel verleidelijk, maar – zie de cijfers boven – echt beter van niet. Hoewel er mensen zijn die schreeuwen om een lock-down in Nederland, is mijn indruk dat we die feitelijk al hebben bereikt. Tijdens mijn wandelingetje gisteren door de stad (op ruime afstand van anderen) viel mij op dat zelfs zwervers op een bankje 1,5 meter afstand in acht namen.
Het is ondoenlijk om te voorspellen hoe de komende maanden eruit gaan zien. Dat heeft met name te maken met het feit dat we op dit moment niet weten hoeveel mensen er daadwerkelijk besmet zijn. Het zijn er zeker meer dan de 11750 die het RIVM tot en met vanmiddag heeft gemeten. Als we het sterftecijfer afzetten tegen het Duitse sterftecijfer (https://www.worldometers.info/coronavirus/), dan zou je kunnen berekenen dat het aantal besmettingen in Nederland tegen de 90.000 moet liggen.
Met 90.000 besmettingen is het naar ik vrees echt ondoenlijk om het virus tot nul te laten uitdoven. Dat zou betekenen dat de regering door moet gaan om op geleide van de IC-capaciteit maatregelen te nemen, zodat de IC’s het aantal corona-gevallen aan kunnen. Ervan uitgaande dat een besmettingsgraad van 60% nodig is om kudde-immuniteit te bereiken, en een gelijkblijvende IC-capaciteit en IC-medewerkers, heeft Nederland dan nog 116 maanden nodig om die zonder oververhitting van de IC’s te bereiken. Dat is bijna 10 jaar! In dat geval zal toch eens goed gekeken moeten worden of er algemene maatregelen moeten worden genomen die iedereen gelijk raken, of dat er specifieke maatregelen moeten worden genomen, zodat de groepen die substantieel minder vaak in de problemen komen, meer bewegingsruimte krijgen dan de groepen die substantieel vaker in de problemen komen.
Opvallend genoeg blijkt uit de wetenschappelijke literatuur over de Princess Diamond https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.24.20027649v2.full.pdf (tabel blz. 18), dat oudere mensen veel vaker besmet raken met Covid-19 dan jongeren. Als je kijkt naar de leeftijdsgroepen waarvan meer dan 200 mensen aan boord waren, dan loopt het risico op van 6% bij 20+, via 12% bij 50+ naar 24% bij 80+. Interessant is verder dat 19% van de opvarenden besmet raakte en dat van de 712 besmettingen 7 ouderen zijn overleden.
Het RIVM doet nu specifiek onderzoek naar Covid-19 en kinderen met het oog op de openstelling van scholen: https://www.toetsingonline.nl/to/ccmo_search.nsf/Searchform?OpenForm (onderzoek NL13529.041.06). Ik vermoed dat op basis van de tussentijdse gegevens uit dit onderzoek besloten zal worden de kinderopvang en scholen al dan niet te heropenen. Ik schat in dat dat nog wel even zal duren voordat die tussentijdse gegevens bekend zijn, omdat het onderzoek pas net is begonnen. Hoe erg ik het ook vind, en hoe onnodig het mij op basis van de cijfers tot nu toe ook lijkt - ik ga er stiekem vanuit dat leerlingen pas na de meivakantie weer naar school zullen gaan.
Zijn er nog andere mogelijkheden om onder die sombere 10 jaar uit te komen? Onderzoekers uit Oxford hebben berekend dat de gegevens uit de UK ook zouden kunnen passen bij een heel grootschalige besmetting van de bevolking: https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.03.24.20042291v1.full.pdf+html
Dat zou ook passen bij de conclusie dat een besmetting in veel gevallen ongemerkt aan mensen voorbij gaat. Dit volgt uit onderzoek onder Brabantse medewerkers van het Amphia en Tweestedenziekenhuis (https://www.trouw.nl/wetenschap/coronavirus-heeft-wellicht-veel-meer-mensen-besmet-en-dat-is-goed-nieuws~b67ec2e8/?utm_campaign=shared_earned&utm_medium=social&utm_source=copylink&referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F). Van de 86 zorgmedewerkers (ik schat in met leeftijd 20-67 jaar) waar bij toeval werd ontdekt dat zij besmet waren, zijn er twee opgenomen in het ziekenhuis, niemand is opgenomen op de IC en niemand is overleden. Ook uit België blijkt dat 10% van de mensen die om andere redenen – en zonder Corona-klachten – worden opgenomen in het ziekenhuis, zijn besmet met Covid-19: https://www.hln.be/nieuws/binnenland/uz-brussel-test-systematisch-alle-patienten-10-procent-heeft-corona-zonder-er-zelf-iets-van-te-merken~a2676f87/.
Hoe prettig het ook zou zijn als de vermoedens uit het Oxford-onderzoek gestaafd worden met onderzoek van Sanquin (dat immers het bloed van alle donoren in een bepaalde week gaat onderzoeken op antistoffen), ben ik daar ook weer niet al te optimistisch over. Als je ziet dat “maar” 20% van de opvarenden van de Princess Diamond besmet is geraakt en uit testen onder verkouden zorgpersoneel in Utrecht bleek dat 10% besmet was met Covid-19, vermoed ik dat de kans vrijwel nihil is dat nu stilletjes al een groot deel van onze bevolking ongemerkt een besmetting achter de rug heeft.
Rutte heeft het een aantal keer gehad over een intelligente lock-down. Dat lijkt mij een goede gedachte. Ik hoop dat de regering bij het bepalen welke maatregelen verder nodig zijn om te voorkomen dat er onnodig mensen overlijden, ook rekening gaat houden met de uitkomsten die uit de afgeronde onderzoeken zijn gekomen en die uit openstaande onderzoeken gaan komen. Het zou best kunnen zijn dat op basis van die onderzoeken gaat blijken dat er een groepsgewijs beleid nodig is. Dan kan je niet voorkomen dat er af en toe ook jongeren op de IC terecht komen of zelfs overlijden, maar wel dat het land voor iedereen jaren op slot moet blijven. Aardig artikel hierover: https://www.topics.nl/het-vermijden-van-coronadoden-is-belangrijk-economie-en-samenleving-zijn-dat-ook-a14203027vk/?utm_source=redactie&utm_medium=email&utm_campaign=DPN_ED_TOPICS_Newsletter_PERSO_API_20200330&utm_content=persolink&utm_term=&ctm_ctid=314d90b1fc5376ca0d8a968bd2967901
Voor nu geen enkele aanleiding om de huidige maatregelen van de overheid naast je neer te leggen. Integendeel, sommige groepen zouden er wellicht beter nog een schepje bovenop kunnen doen.
Reacties
Een reactie posten